W zeszłym roku miałem okazję uczestniczyć w pracach Zespołu ds. ustanowienia Kodeksu dobrych praktyk w relacjach Inwestor-Wykonawca, powołanego przez Izbę Gospodarczą Gazownictwa. Efektem prac tego zespołu było opracowanie kodeksu, który zaczął obowiązywać w dniu 29 listopada 2019r., a to za sprawą uchwały Zarządu IGG przyjmującej dokument o ładnie brzmiącej nazwie „Kodeks dobrych praktyk w relacjach inwestor-wykonawca w branży gazowniczej”. Poniżej chciałbym pokrótce opisać, jak powstał i czym tak naprawdę jest omawiany Kodeks dobrych praktyk (nazywany również dalej w skrócie ‘KDP’).
Zespół opracowujący KDP składał się z kilkudziesięciu przedstawicieli czołowych inwestorów w branży gazowniczej, przedstawicieli firm budowlanych, dostawców oraz biur projektowych. Jak to bywa w tego typu sytuacjach, każda ze stron miała troszkę inne interesy i pomysły na to, jak KDP miałby finalnie wyglądać. Na całe szczęście, po kilku (a może nawet i kilkunastu) konstruktywnych spotkaniach (w gronie plenarnym oraz podzespołach), które odbywały się w budynkach Izby Gospodarczej Gazownictwa oraz O.G.P. Gaz-System S.A. udało się wspólnie wypracować dokument, który został przyjęty przez Zarząd IGG. Co warte podkreślenia – został przyjęty jednomyślnie.
O randze dokumentu niech świadczy choćby fakt, że członkami Izby Gospodarczej Gazownictwa są m.in. O.G.P. Gaz-System S.A., PGNIG S.A. oraz Polska Spółka Gazownictwa Sp. z o.o., a więc kluczowi inwestorzy w polskiej branży gazowniczej. Najprościej rzecz ujmując KDP to zbiór zasad jakimi powinni się kierować inwestorzy oraz wykonawcy w celu sprawnej, efektywnej i bezpiecznej realizacji inwestycji z sektora gazowego. O ile zapisy dotyczą głównie relacji inwestora z wykonawcą robót budowlanych, tak jak zauważono w preambule KDP, jego zapisy można stosować również na zasadzie analogii do relacji z projektantami, dostawcami, usługodawcami itp.
Zapisy KDP zostały podzielone na pięć obszarów:
- Procedury,
- Planowanie,
- Komunikacja,
- Finanse,
- Tworzenie prawa oraz konstruowanie umów.
Dodatkowo jako załącznik do KDP została przedstawiona wzorcowa matryca ryzyk dla kontraktów typu „Buduj”, określająca która ze stron (Inwestor lub Wykonawca) powinna ponosić odpowiedzialność za ziszczenie się pewnych ryzyk w trakcie planowania i realizacji inwestycji.
Jakkolwiek każdy z w/w rozdziałów zawiera istotne zapisy regulujące zasady współpracy, dla mnie jako prawnika najistotniejsze są zapisy § 18 dotyczącego konstruowania umów. Jestem bardzo zadowolony, że w kodeksie zostały ujęte wprost takie zasady, jak na przykład: zastrzeganie kar umownych wyłącznie na wypadek zwłoki wykonawcy, określanie górnego limitu odpowiedzialności wykonawcy, obliczanie kar umownych od wartości danego etapu prac czy też anulowanie kar za przekroczone terminy pośrednie w sytuacji dotrzymania terminu końcowego. Oczywiście KDP zawiera szereg innych zapisów (niektóre są naprawdę innowacyjne), w tym postanowienia bardzo korzystne dla wykonawców, niemniej zamiast je wypisywać w skrócie, lepiej będzie po prostu zapoznać się z całą treścią kodeksu. Kodeksu, który w „części normatywnej” jest dokumentem zwięzłym, składającym się z zaledwie dwudziestu paragrafów. Bardzo istotny jest również załącznik do kodeksu, a więc matryca ryzyk.
Podsumowując, zachęcam wszystkich zainteresowanych przebiegiem procesu inwestycyjnego w branży gazowniczej do zapoznania się (oraz stosowania!) kodeksu dobrych praktyk. Moim zdaniem jest to świetne narzędzie, które może zmienić na lepsze relacje pomiędzy inwestorami (zamawiającymi), a wykonawcami robót budowlanych. Na zapisy kodeksu można powoływać się choćby w trakcie negocjacji umów czy też składania zapytań o wyjaśnienie treści dokumentów przetargowych, ale nie tylko. Myślę, że spisanie takich ogólnych zasad obowiązujących w relacjach inwestorów (zamawiających) z wykonawcami jest wielkim krokiem naprzód w budowaniu stabilnej branży gazowniczej, tym bardziej, że dotychczas nie obowiązywał żaden podobny dokument.
Więcej informacji, a także sam KDP można znaleźć na stronie Izby Gospodarczej Gazownictwa.
Zapraszam do zapoznania się z treścią kodeksu, a także upowszechniania wiedzy o tym dokumencie. Im więcej osób zna zapisy KDP i faktycznie wdraża je w życie tym lepiej. Stąd też i pomysł na powyższy wpis, który zgodnie z założeniem bloga kończę wrzutką luźno powiązaną w wpisem…
