Moje cztery ostatnie próby uzyskania bezpośredniej płatności od inwestorów na rzecz podwykonawców to cztery różne pomysły tych pierwszych na to, jak sprawę załatwić od strony formalnej.
- Inwestor otrzymuje zgłoszenie roszczenia Podwykonawcy, weryfikuje je, po czym przelewa środki na konto PW. Bez dodatkowych umów, porozumień, cyrografów. Rozwiązanie najprostsze, najszybsze i najlepsze z punktu widzenia PW.
- Inwestor po otrzymaniu zgłoszenia mówi: „OK, zapłacę Wam, ale najpierw podpiszcie mi porozumienie, z którego będzie wynikać skąd ta płatność i oświadczcie, że to będzie wyczerpywać Wasze roszczenia”. Postępowanie Inwestora jak najbardziej zrozumiałe, do zaakceptowania przez PW (pod jednym warunkiem, o którym mowa na końcu).
- Inwestor chce zastosować kodeksową konstrukcję przekazu, zgodnie z którą GW przekazuje Podwykonawcy świadczenie Inwestora. Troszkę wyższa szkoła jazdy, na której łatwo się przejechać nie znając przepisów. Inwestor podsuwa więc do podpisu trójstronną umowę przekazu.
- Inwestor postanawia zabawić się w handlarza, a więc podsuwa PW do podpisu umowę przelewu wierzytelności, na podstawie której nabywa wierzytelność PW względem GW za cenę równą wysokości tej wierzytelności. Rozwiązanie prawnie dopuszczalne, choć budzące najwięcej „zagwozdek”, jako że obrót wierzytelnościami nie jest podstawową działalnością firm budowlanych.
Jak widać, co kraj to obyczaj.
A teraz kilka moich przemyśleń w związku z powyższym:
⚠️ Inwestor jako dłużnik solidarny MUSI zapłacić wynagrodzenie PW i nie może tego uzależniać od podpisania dodatkowych dokumentów. PW ma prawo odmówić podpisania umowy przekazu lub przelewu wierzytelności i nie pozbawi go to uprawnienia do dochodzenia zapłaty od Inwestora, które to uprawnienie wynika z przepisów prawa, a nie umowy.
⚠️ ze względu na współpracę z Inwestorem, PW może zgodzić się na rozwiązania opisane w pkt 2, 3 i 4 powyżej, ale pod jednym bardzo ważnym warunkiem – dokumenty te NIE MOGĄ zawierać zapisów pogarszających sytuację PW! W moich przypadkach, zarówno w umowie przekazu (pkt 3), jak i umowie przelewu (pkt 4) znajdowały się zapisy, które rażąco naruszały interesy PW i trzeba je było usunąć.
⚠️ wydaje się, że dobrą praktyką jest rozwiązanie nr 2, które zapewnia przejrzystość i nie nakłada na strony żadnych dodatkowych ryzyk.
⚠️ wszystkie powyższe próby zakończyły się ostatecznie otrzymaniem środków przez klientów. Różny był oczywiście nakład pracy i czas procedowania.
⚠️ od dłuższego czasu ubolewam nad brakiem porządnego opracowania (monografii) na temat solidarnej odpowiedzialności w budowlance. Gdybym był tylko mądrzejszy i bardziej wolny, to byłby to materiał nr 1 na prace. Mam nadzieję, że ktoś się pochyli na tym tematem-rzeką w najbliższym czasie (chyba, że coś przeoczyłem, to proszę o namiary).
